MUỖI AEDES TRUYỀN BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT

Khái quát chung về muỗi aedes truyền bệnh sốt xuất huyết : 

  • Phân họ muỗi Culicinae thuộc họ muỗi Culicidae , phân bộ râu dài Nematocera , bộ hai cánh Diptera . Ở Việt Nam hiện biết khoảng 180 loài muỗi Culicinae , trong đó 15 loài truyền giun chỉ , sốt xuất huyết và bệnh viêm não . Kích thước của muỗi Culicinae thay đổi nhiều . Chỉ số dùng để chỉ độ lớn của muỗi là chiều dài của cánh . Có những loại muỗi nhỏ , chiều dài của cánh khoảng 3 mm ( Uranotaenia , Hodgesia … ) , những loại muỗi trung bình chiều dài cánh 4,5 mm – 5 mm ( Culex , Aedes … ) và những loại muỗi lớn chiều dài của cánh từ 5 mm – 6 mm ( Armigeres , Toxorhynchites … ).
  • Màu sắc của muỗi cũng thay đổi theo từng loài , từng giống . Giống Aedes thường có màu đen và ánh bạc , giống Culex có màu nâu hoặc vàng rơm . Có loại màu nâu và có nhiều đốm trắng như muỗi Mansonia , Coquillenttidia còn được gọi là muỗi đốm Ở Việt Nam hiện biết khoảng 180 loài thuộc 17 giống muỗi Culicinae , trong đó khoảng 19 loài thuộc các giống Aedes , Culex và Mansonia có vai trò truyền bệnh : sốt xuất huyết Dengue , viêm não Nhật Bản , giun chỉ ở Việt Nam . Giống muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết ở Việt Nam đã phát hiện được 16 phân giống , 59 loài.

  • Đặc điểm hình thái muỗi aedes truyền bệnh sốt xuất huyết :

  • Trứng Aedes Ở hầu hết các loài , trứng có hình bầu dục , một đầu rộng và một đầu hẹp , đầu rộng có một lỗ noãn được bao bọc bởi vòng globulin trong suốt . Trứng của giống muỗi Aedes nhỏ , không có phao nổi . Trứng được muỗi trưởng thành đẻ lên những giá thể ẩm ướt chứ không trực tiếp đẻ vào nước . Khi đó , trứng có dạng một con thuyền nhỏ , mặt trên phẳng và mặt dưới cong . Trứng được đẻ thành từng cái rời rạc bám trên thành các dụng cụ chứa nước . Trứng muỗi được bao bọc bởi 3 lớp màng : màng vàng , màng chorion trong ( màu đen ) và màng chorion ngoài .Trứng Aedes (ảnh sưu tầm)
  • Bọ gậy Aedes Cơ thể bọ gậy chia ra làm ba phần : đầu , ngực và bụng . Đặc điểm đặc trưng của bọ gậy Aedes là có một chùm lông nằm ở giữa ống thở . Tỷ lệ giữa chiều dài và chiều rộng của ống thở gọi là chỉ số ống thở . Bọ gậy giống Aedes thường có chỉ số ống thở nhỏ , đa số lớn hơn 1 và chỉ có 1 đôi chùm lông ở ống thở .
  • Quăng của muỗi Culicidae nói chung và muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết nói riêng như một dấu hỏi lớn . Bên ngoài quãng được bao bọc bởi một lớp vỏ xẫm , song có thể dễ nhận thấy mầm của những phần phụ của muỗi trưởng thành sau này . Cơ thể quăng chia thành 2 phần : đầu ngực và bụng . Phần đầu ngực có dạng hình cầu . Phía trước đầu tương đối phẳng và mang mầm của phần phụ miệng .
  • Ở hai bên đầu có một đôi mắt kép lớn và phía sau mắt kép là 5 mắt đơn . Phía trước mắt kép là gốc râu . Đốt gốc râu của quăng đực lớn hơn quăng cái . Râu áp sát vào mặt bên của phần ngực . Sau râu là mầm cánh . Trước râu là mầm của các chân . Trên lưng ngực mang đôi ống thở hình trụ . Phần bụng có 9 đốt . Từ đốt II đến VII có cấu tạo tương đối giống nhau . Đốt I tương đối nhỏ . Đốt VIII mang vây đuôi và di tích đốt IX . Trên phần bụng có cấu trúc lông .
  • Muỗi Aedes trưởng thành so với các chi muỗi khác. Muỗi Aedes có kích thước trung bình, độ dài của sải cánh vào khoảng từ 4,5 – 5mm. Muỗi Aedes thường có màu đen, điểm nhiều vảy bạc, cho nên được gọi là muỗi vằn. Cơ thể muỗi được chia ra làm ba phần : đầu , ngực và bụng .
  • Đa số các loài muỗi thuộc giống muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết có kích thước trung bình và nhỏ màu đen có phủ vảy trắng bạc tập trung thành từng cụm hoặc từng đường tuỳ theo từng loại , vòi thon và thẳng , có lông sau lỗ thở . Trên tấm lưng và tấm bên của ngực có phủ nhiều vảy và lông cứng , các vảy thường có màu đen , màu nâu hay màu bạc , các vảy màu bạc có thể tập trung thành những điểm trắng , đường trắng hay những hình rất đặc trưng ( hình chiếc đàn 2 dây màu trắng đối với Aedes aegypti , vạch trắng chạy sọc lưng với Aedes albopictus . ) Muỗi Aedes trưởng thành (ảnh sưu tầm )
  • Đặc điểm sinh học, sinh thái. Giống muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết  đẻ trứng từng quả, bám trên thành các dụng cụ chứa nước. Tuỳ thuộc vào điều kiện nhiệt độ và ẩm độ của môi trường và tùy từng loại mà trứng có thể nở thành bọ gậy nhanh hay chậm . Muỗi thường đẻ trứng ở thành bể , chỗ mép nước ; trứng có vỏ dày , khi mới đẻ có lớp chất dính để bám vào thành dụng cụ chứa nước . Nếu gặp môi trường nước , trứng sẽ nở ra bọ gậy sau 2-3 ngày . Nếu ở trạng thái khô hạn , trứng có thể tồn tại trong thời gian 6-12 tháng .
  • Chu kỳ phát triển từ trứng đến muỗi ở nhiệt độ 28 ° C là 11- 18 ngày . Do sự tồn tại trứng trong điều kiện khô lâu , khi gặp môi trường nước trứng có thể phát triển thành muỗi , nên việc diệt muỗi Ae . aegypti càng khó khăn ( Bùi Đại , 1999 ) . Muỗi trưởng thành thích hút máu vào ban ngày , hoạt động mạnh nhất là sau bình minh ( 6 đến 8 giờ ) và trước hoàng hôn ( 16 đến 18 giờ ) . Muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết “ , thích hút cả máu người lẫn máu nhiều động vật khác ( chó , mèo , lợn , gà , thỏ , chuột … ) .
  • Muỗi Aedes truyền bệnh sốt xuất huyết có thể sinh sản và phát triển ở các điểm ở ngoài nhà để lây nhiễm bệnh như đống rác , lốp xe cũ , dụng cụ làm vườn bỏ không , vật liệu xây dựng , máng nước , bể nước , cây cối và nhiều loại vật dụng khác …. Tại nhiều khu vực , trong mùa hè nắng nóng , khô hạn ; ngoài những trận mưa giông giải nhiệt , các hộ gia đình thường lắp đặt thiết bị vòi nước phun sương trên các mái nhà hàng ngày , nhất là mái nhà làm bằng tôn , điều hòa nhiệt độ để chống nóng . Ngoài lợi ích giải nhiệt , nước mưa , vòi nước phun , ống xả nước của điều hòa còn có thể là tạo nên các ổ nước , vũng nước đọng lại tạo nên nơi thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết sinh sản , phát triển và lây lan bệnh .

  • Vai trò gây bệnh , gây hại của MUỖI AEDES TRUYỀN BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT :

  • Trong các bệnh trên, thì sốt xuất huyết Dengue là một bệnh do vi rút dengue gây ra. Bệnh được truyền từ người bệnh sang người lành do một số véc tơ như.  Ae. aegypti , Ae . albopictus , Ae . polynesiensis , Ae . scutellaris ở khu vực Thái Bình Dương ( WHO , 1980 ; Bùi Đại , 1999 ) .
  • Ở Việt Nam, bệnh này xuất hiện hầu như quanh năm. Các vụ dịch lớn thường xẩy ra theo chu kỳ 3-4 năm một lần. Trong các vụ dịch người ta đã phân lập được 4 tuýp của vi rút dengue. Trong đó vi rút dengue tip II chiếm ưu thế nhất và Ae. aegypti được xem như là véc tơ truyền bệnh chính.
  • Ở nước nhiệt đới như  Việt Nam. Muỗi Aedes aegypti truyền bệnh Dengue, bệnh sốt xuất huyết , bệnh sốt vàng và các bệnh virus khác. Một loài gần với loài này là Aedes albopictus , cũng có thể truyền bệnh Dengue . Ở một số nõi , loài Aedes truyền bệnh giun chỉ . Bệnh sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue là bệnh thường gặp ở thành phố của vùng Đông Nam Á . Muỗi truyền bệnh là Aedes aegypti và Ae.albopictus .
  • Để phòng chống muỗi aedes truyền bệnh sốt xuất huyết tại các tỉnh thành phía bắc. Hãy sử dụng các dịch vụ khác của chúng tôi xin hãy liên hệ:

    CÔNG TY TNHH SX,TM&DV KHAI PHONG

    Tel: 02206566636

    Mobi: 0976201679 – 0396182888

    Email: congtykhaiphong@gmail.com

    “Chúng tôi đến với bạn chỉ một cuộc gọi!”

    Trân trọng./.

Bài Viết Liên Quan